زگیل تناسلی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ویروسی است که در بیرونی‌ترین لایه دستگاه تناسلی زنان و مردان ایجاد می‌شود. این عارضه به‌دلیل ویروس پاپیلومای انسانی (Human Papillomavirus) یا همان HPV از طریق رابطه جنسی منتقل خواهد شد. در این مقاله از کلینیک نیکان میخواهیم علائم زگیل تناسلی را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
معمولا افرادی که از نظر جنسی فعال هستند و رابطه جنسی ایمن (همراه با کاندوم) ندارند حداقل یک‌بار در طول زندگی خود به ویروس HPV آلوده شده‌اند. اما HPV چیست؟ اچ‌پی‌وی عامل رایج بیماری ویروسی است که از طریق آمیزش جنسی منتقل می‌شود و باید آن را علت اصلی بیماری زگیل تناسلی دانست. این ویروس می‌تواند اندام تناسلی زنان و مردان را درگیر کند.
زگیل تناسلی چیست؟
زگیل تناسلی (Genital warts) نوعی عفونت مقاربتی (STI) است که باعث ایجاد برجستگی‌های کوچک یا در حال رشد داخل و اطراف اندام تناسلی مردانه و زنانه می‌شود. سویه‌های خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) منجر به ابتلای این زگیل‌ها خواهند شد. اما متخصصین معقدند تنها ۱۰ درصد افراد مبتلا به ویروس اچ پی وی علائم ظاهری زگیل تناسلی را بروز می‌دهند. بقیه مبتلایان ممکن است با وجود آلوده بودن اما هیچ علامتی نداشته باشند.
ازآنجاکه ویروس HPV مسری است و از راه جنسی منتقل می‌شود هرگونه رابطه جنسی محافظت‌نشده و پرخطر فرد را در معرض این نوع عفونت و آلودگی قرار می‌دهد. بیش از ۱۰۰ نوع ویروس در خانواده HPV وجود دارد اما تنها چند مورد از آنها باعث بروز زگیل تناسلی می‌شوند. البته بعضی از سویه‌های HPV در ابتلا به سرطان دهانه رحم در زنان، ابتلا به سرطان مقعد، سرطان آلت تناسلی مردانه و سرطان دهان و حلق نقش دارند.
خوب است بدانید علائم زگیل تناسلی گاهی اوقات با سایر عفونت‌های پوستی اشتباه گرفته می‌شود. همه برجستگی‌های پوستی به معنی زگیل نیستند. برای اطمینان از این ضایعات پوستی میتوانید توسط وب‌سایت کلینیک نیکان نوبت خود را رزرو کنید تا علائم زگیل تناسلی در بدن شما به دقت معاینه و درمان شوند.
علائم زگیل تناسلی
علائم زگیل تناسلی ممکن است بر روی پوست و غشاهای مخاطی ناحیه تناسلی و مقعد آشکار می‌شوند:
- زگیل تناسلی مردان پوست و مخاط ناحیه کشاله ران، آلت تناسلی، بیضه و مقعد را درگیر می‌کند.
- زگیل تناسلی در زنان پوست و مخاط واژن و سطح داخلی آن، دهانه رحم و مقعد را درگیر می‌کند.
معمولاً زگیل‌های تناسلی دردناک نیستند اما می‌توانند باعث خارش، تغییر رنگ پوست و گاهی خونریزی جزئی شوند. البته عفونت‌های HPV همیشه با زگیل و علائم همراه نیستند چراکه گاهی فرد ممکن است آلوده به ویروس باشد اما هیچ کدام از علائم زگیل تناسلی در بدن وی بروز نکرده باشد. اما چنین فردی ناقل به‌حساب می‌آید و می‌تواند ویروس را به دیگران نیز انتقال دهد. بیشتر انواع HPV غیر سرطانی هستند اما تعدادی نیز دارای پتانسیل سرطان‌زایی هستند و می‌توانند سلول‌های دهانه رحم و یا سلول‌های پوستی ناحیه تناسلی را به سمت بدخیمی سوق دهند.
شکل ظاهری و علائم زگیل تناسلی
علائم زگیل تناسلی بلافاصله پس از آلودگی به ویروس ظاهر نمی‌شود و شاید چند هفته تا چند ماه طول بکشد تا در فرد آلوده نمایان گردد. علائم زگیل تناسلی معمولاً ظاهری شبیه تکه‌های گل‌کلم دارد و گاهی چندین زگیل در کنار هم و به‌صورت خوشه‌ای قرار می‌گیرند. در زمان لمس، زگیل حالت نرم و صاف دارد و معمولاً به رنگ پوست و گاهی تیره‌تر از پوست است.
احتمال بروز علائم زگیل تناسلی بر روی لب‌ها، داخل دهان، گلو و زبان هم وجود دارد. این شکل از زگیل‌ها به دلیل رابطه دهانی به وجود می‌آیند. گاهی اوقات زگیل‌ها کوچک هستند و با چشم قابل‌تشخیص نیستند اما علائم زیر را به همراه دارند (اگر زگیل گسترش پیدا کند و یا بزرگ شود علائم زگیل تناسلی نیز تشدید می‌شوند):
- ترشحات واژن
- خارش موضعی
- خونریزی
- سوزش
از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم؟
علائم زگیل تناسلی برجستگی‌ها و زائده‌هایی معمولاً به رنگ پوست یا گاهی متمایل به صورتی هستند که روی آلت تناسلی، واژن، دهانه رحم، کیسه بیضه یا مقعد ظاهر می‌شوند. اگر به صورت کلوزآپ و در فاصله کمتر به آنها نگاه کنیم به نوعی شبیه تکه‌های کوچک گل‌کلم هستند. فرد مبتلا ممکن است تنها یک زائده گوشتی بروز دهد و یا گاهی چندین زائده کنار هم پدیدار شوند.
زگیل‌های تناسلی معمولاً درد ندارند اما با خارش و گاهی خونریزی همراه هستند. البته خاطر نشان می‌شود که تمام برجستگی‌های پوستی زگیل تناسلی نیستند. چراکه بعضی از عفونت‌های پوستی و گاهی جوش‌های پوستی ممکن است با علائم زگیل تناسلی اشتباه گرفته شوند. ازاین‌رو تشخیص دقیق آنها مستلزم معاینه پزشکی است. برای اطلاع از ابتلا به زگیل تناسلی میتوانید آزمایش بیماری های مقاربتی را انجام دهید.
انواع علائم زگیل تناسلی
بیش از صد نوع مختلف ویروس HPV انسانی تاکنون شناخته شده‌اند اما از این تعداد تنها تعداد انگشت‌شماری قادر به ایجاد زگیل‌های تناسلی هستند. سویه‌های ۶ و ۱۱ ویروس HPV از دلایل به‌وجودآمدن زگیل تناسلی در مردان و زنان هستند و از راه تماس پوستی و غالباً در زمان رابطه جنسی منتقل می‌شوند. شیوع زگیل تناسلی معمولاً در زنان بیشتر است اما در مردان نیز زگیل تناسلی بر روی آلت تناسلی و به‌خصوص به سمت نوک آلت بروز می‌کند. علائم زگیل تناسلی محدود به واژن و آلت تناسلی نیست چراکه هم در مردان و هم زنان بروز آن در ناحیه مقعد نیز محتمل است.
علائم زگیل تناسلی زنان
هنگامی که علائم زگیل تناسلی در زنان رخ می دهد، بسیاری از آنها شامل خارش، سوزش یا حساسیت در داخل و اطراف واژن است. سایر علائم زگیل تناسلی در زنان عبارتند از: زائده هایی که ظاهری راه راه یا گل کلم مانند داشته باشند.
HPV می تواند سلول های واژن و اطراف واژن را آلوده کند. اگر خانمی مبتلا به HPV کم خطر باشد، ممکن است زائده را روی واژن خود ببیند. اگر زائده ها درمان نشده باقی بمانند و به صورت پراکنده رشد کنند، احتمال ابتلا به سرطان واژن بالا می رود. برخی از علائم سرطان واژن عبارتند از:
- خونریزی بعد از رابطه جنسی
- ترشح غیر معمول
- یک توده در واژن
- درد هنگام رابطه جنسی
علائم زگیل تناسلی در مردان
این عارضه در مردان ممکن است با مشکلات زیادی همراه باشد. زیرا زگیل تناسلی در مردان اکثر اوقات می تواند علائم زگیل تناسلی را نداشته باشد و بتوانند آن را به افرادی که با آنها رابطه دارند، منتقل کنند.
لازم است بدانید زائده ای که درمان نشده باقی می ماند، احتمال ابتلا به سرطان های دستگاه تناسلی آنها را افزایش می دهد.
علائم زگیل تناسلی دهانی
یکی از شکل‌های بیماری HPV ایجاد زگیل دهانی بر روی لب‌ها و داخل دهان و گاهی در حلق است. در میان افرادی که روابط پرخطر جنسی دارند حدود ۷ درصد آنان ممکن است در معرض زگیل‌های دهانی قرار بگیرند و این زگیل‌ها ناشی از رابطه دهانی است.
فراتر از زگیل، بعضی از سویه‌های HPV قادرند سلول‌های دهان و گلو را به سمت سرطانی شدن پیش ببرند. بنابراین اگر به دنبال دانستن این موضوع هستید که آیا رابطه دهانی می‌تواند باعث زگیل و سایر مشکلات شود؟ باید گفت بله همین‌طور است. اگر رابطه پرخطر باشد فرد در معرض آلودگی ویروسی قرار میگیرد. این ویروس‌ها از طریق شکاف‌ها و زخم‌های موجود در لثه و پوشش دهان و گلو سلول‌ها را آلوده کرده و در همانجا تکثیر می‌شوند.
علائم زگیل تناسلی مقعدی و واژن
علائم زگیل تناسلی نشانه های ظاهری مشخصی دارند که موجب شده به راحتی قابل تشخیص باشند. علائم عمومی و کلی این عفونت به شرح زیر می باشد:
- زائده هایی برجسته، سفت، تو پر و گوشتی شکل در اطراف اندام های تناسلی، مقعد و واژن وجود دارد که به صورت تک و پراکنده دراندازه هایی بسیار کوچک و یا در اندازه ی بزرگ تر و به شکل خوشه ای و گل کلمی مشاهده می شود.
- وجود زائده هایی در اطراف دهان، لب، زبان و گلو که بر اثر ارتباط جنسی دهانی به وجود آمده است.
- احساس سوزش و خارش در محل ایجاد عفونت
- وجود ترشح و رطوبت در محل زائده‌ها
- این عفونت اگر در مسیر مجاری ادراری قرار گرفته باشد موجب درد، خونریزی و انسداد مجاری ادراری می گردد.
- سابقه ی وجود سایر بیماری های آمیزشی در شخص
تفاوت علائم زگیل تناسلی با جوش چیست؟
روئیت برجستگی‌های پوستی و گوشتی در ناحیه تناسلی شایع است. گاهی اوقات این برجستگی‌ها مانند جوش‌های پوستی چرکی هستند اما گاهی به شکل تبخال بوده و در بعضی شرایط نیز گوشتی و سفت هستند. هر کدام از این برجستگی‌ها دلایل زمینه‌ای مختلفی دارند و در بیشتر موارد علت زمینه‌ای جدی نیست اما مهم است که تفاوت آنها را بدانیم تا در صورت لزوم به پزشک مراجعه کرده و از گسترش و پیشرفت بیماری پیشگیری کنیم.
زگیل تناسلی یک عفونت مقاربتی (STI) است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. توده‌ها و زائده‌های زگیل تناسلی مسری هستند و غالباً علائم زگیل تناسلی به‌صورت زیر است:
- کوچک و گوشتی
- مسطح یا برجسته
- نرم و انعطاف‌پذیر
- به‌صورت خوشه‌ای یا به منفرد
در مقابل، جوش‌های ناحیه تناسلی از نظر ظاهری مانند جوش‌های صورت هستند و به دلیل مسدود شدن منافذ فولیکول‌های مو ایجاد می‌شوند. به دلیل رشد باکتری در داخل این منافذ، جوش‌ها حالت چرکی به خود گرفته و معمولاً برجسته و ملتهب هستند. گاهی جوش‌ها عمیق‌تر بوده و به‌صورت زیرپوستی و کیست مانند ظاهر می‌شوند.
در چنین حالتی جوش‌ها ملتهب و دردناک هستند درحالی‌که زگیل تناسلی دردناک نیست اما با خارش و گاهی خونریزی همراه است. گاهی به دام افتادن موها در زیر پوست ناحیه تناسلی و مقعد باعث ایجاد شدن برجستگی‌ها و کیست‌هایی شده که ممکن است با علائم زگیل تناسلی اشتباه گرفته شوند. کیست مویی معمولاً ملتهب، قرمز و چرکی و ظاهر آنها شبیه جوش معمولی است.
علائم زگیل تناسلی بعد از چند وقت نمایان می‌شود؟
ظاهر شدن علائم زگیل تناسلی ممکن است چندین هفته، چندین ماه و یا حتی چندین سال پس از آلوده شدن به ویروس اتفاق بیافتد و این موضوع از فردی به فرد دیگر کاملاً متغیر است. به همین دلیل در افراد فعال جنسی و افرادی که رفتارهای پرخطر جنسی دارند اینکه چه زمانی به ویروس مبتلا شده و یا کدام یک از شرکای جنسی وی آلوده بوده، بسیار دشوار است.
همان‌طور که گفته شد شاید حتی چند سال نیز طول بکشد تا ویروس HPV به‌صورت علائم زگیل تناسلی نمایان شود و از طرفی ممکن است فردی ویروس را داشته باشد اما هیچ‌گاه علائمی بروز ندهد و به زگیل نیز مبتلا نشود. اما او ناقل است و می‌تواند ویروس را به همسر خود انتقال داده و باعث به وجود آمدن زگیل تناسلی در وی گردد. بنابراین دانستن اینکه چه زمانی به ویروس آلوده شده‌اید و یا چه کسی آن را انتقال داده نیازمند مشورت بیشتر با پزشک است.
چه بیماری‌هایی با علائم زگیل تناسلی اشتباه گرفته می‌شوند؟
بعضی از بیماری‌ها و زائده‌های پوستی ممکن است شبیه به علائم زگیل تناسلی به نظر برسند اما درواقع مشکلات دیگری هستند که غالباً با زگیل تناسلی اشتباه گرفته می‌شوند. از این مشکلات پوستی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کیست بارتولن (Bartholin’s cyst): این کیست از یک غده با همین نام منشأ میگیرد. غدد بارتولن در نزدیکی دهانه واژن کار مرطوب نگه داشتن محیط واژن را بر عهده دارند. اگر این غدد عفونی شوند به‌صورت کیست‌های چرکی بر روی دهانه واژن نمایان می‌شوند.
- ضایعات تبخال: این مشکلات پوستی شبیه جوش هستند و در اطراف واژن، مقعد و آلت تناسلی مردانه ظاهر می‌شوند. تبخال جنسی نیز منشأ ویروسی دارد و از راه رابطه جنسی منتقل می‌شود اما توسط ویروس دیگری به نام هرپس سیمپلکس ایجاد می‌شود (HSV).
- تگ‌های پوستی (اسکین تگ): این زائده‌های گوشتی معمولاً خطری برای سلامتی ندارند و با جراحی جزئی موضعی حذف می‌شوند
- جوش‌های پوستی: جوش ناحیه تناسلی معمولاً به دلیل عفونت فولیکول مو ایجاد می‌شود. اصلاح موهای زائد تناسلی با تیغ یکی از دلایل بالقوه بروز جوش‌های عفونی است.
آیا بعد از درمان زگیل تناسلی می‌توان رابطه داشت؟
پس از درمان و ناپدید شدن علائم زگیل تناسلی همچنان خطر انتقال ویروس به سایرین وجود دارد. تشخیص اینکه چه زمانی فرد کاملا از ویروس HPV پاک می‌شود سخت است چراکه آزمایش مشخصی برای تشخیص این موضوع وجود ندارد. در بیشتر موارد ویروس پس از دو سال به‌طور کامل از بدن پاک می‌شود.
اینکه چه مدت زمان ویروس در بدن باقی می‌ماند بستگی به سلامت عمومی فرد و قدرت سیستم ایمنی وی دارد و این حالت از فردی به فرد دیگر متغیر است. در برخی افراد سیستم ایمنی قادر است در کمتر از چند ماه زگیل تناسلی را حذف کند اما این به معنی ریشه‌کن شدن ویروس در بدن نبوده و احتمال عود علائم زگیل تناسلی دور از انتظار نیست. اگر به ابتلا به زگیل تناسلی مشکوک هستید بهتر است آزمایشات لازم را انجام دهید. برای این کار میتوانید با متخصصان کلینیک نیکان تماس بگیرید و نوبت خود را رزرو کنید.
