بواسیر یا همان هموروئید، وریدهای متورم شده ای هستند که می توانند داخلی باشند، به این معنی که در داخل راست روده قرار دارند، و یا خارجی باشند، به این معنی که خارج از راست روده هستند. غالبا بروز ناگهانی هموروئید، بدون اقدام به درمان در عرض 2 هفته بهبود می یابد. طبق گفته انجمن جراحان کولون و رکتوم آمریکا (ASCRS) خوردن یک رژیم غذایی با فیبر بالا و نوشیدن 8 تا 10 لیوان آب در روز معمولاً می‌تواند به شما در کنترل و بهبود علائم به دلیل حرکات نرم‌تر و منظم‌تر روده کمک کند.
در برخی موارد، ممکن است نیاز به استفاده از ملین های دفع مدفوع برای کاهش فشار در حین حرکات روده داشته باشید، زیرا زور زدن بیش از حد می تواند علائم هموروئید شما را تشدید کند. تخمین زده می شود که کمتر از 10 درصد از موارد هموروئید نیاز به جراحی دارند. انواع جراحی بواسیر را می توان به روش های ساده‌تر، سرپایی و کم تهاجمی تر که می توانید بدون بیهوشی انجام دهید و جراحی های پیچیده تر که نیازمند بستری شدن هستند، تقسیم کرد. با نیکان مدیکال همراه باشید.
برای کمک به هموطنان جراحی‌های لیزری در این کلینیک با تخفیف انجام میشود
عوامل تشدید کننده هموروئید
- یبوست: یبوست می تواند باعث تشدید هموروئید گردد.
- بارداری: با توجه به فشاری که توسط جنین به وریدهای لگن می آید، رگ های مقعدی مادر، پراکنده شده و وی را مستعد این بیماری می کند.
- افزایش سن: با افزایش سن، رباط ها و همچنین بافت های لایه ی مقعدی بیمار شل شده و هموروئید بروز کرده و این عارضه به تدریج به پرولاپس تبدیل شده و به قسمت پایین کانال مقعد کشیده می شود.
- داشتن رابطه جنسی از طریق مقعد
- بلند کردن ناگهانی اجسام سنگین
- نشستن طولانی مدت
عمل جراحی بواسیر
یک متخصص جراحی عمومی بعد از این که مطمئن شد بیمار به درمان دارویی هموروئید پاسخ مثبتی نداده است. به بیمار پیشنهاد می کند که تحت درمان جراحی بواسیر قرار بگیرد. شاید از خود بپرسید چرا باید عمل جراحی بواسیر را انجام دهم. اگر هموروئید پایدار مانده است و خون ریزی دارد باید جراحی شود. همچنین اگر بعد از درمان دارویی همچنان در اجابت مزاج مشکل دارید و بیماری هموروئید زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار داده است باید این عمل را انجام دهید. همچنین اگر هموروئید به صورت گوشت اضافه مقعدی پایدار باقی مانده است بهتر است با لیزر و بدون اسکار تحت عمل جراحی بواسیر قرار بگیرید.
عمل جراحی بواسیر انواع گوناگونی دارد و به روش های مختلفی انجام می شود. دو نوع عمل جراحی باز و بسته هموروئید با انواع لیزر و یا تیغ جراحی و کوتر انجام می شود. تاکنون ثابت شده که روش های جدید جراحی بواسیر بالاترین درصد موفقیت و پایین ترین درجه بازگشت را دارند. اما انتخاب بهترین روش بسته به شرایط بیمار و تجربه و تبحر متخصص جراحی است.
عمل جراحی باز هموروئید
روش های جراحی مختلفی برای خارج کردن هموروئید های دارای علامت توضیح داده شده است. اساس عمل جراحی بواسیر کاهش و قطع خونرسانی به پاکه هموروئید و خارج کردن پوست یا آندودرم است.
عمل جراحی بواسیر را می توان تحت بیهوشی عمومی و یا بی حسی نخاعی انجام داد. در بعضی از روش ها زخم حاصل از برداشتن هموروئید با بخیه های قابل. جذب بسته می شود و در روش دیگر زخم باز گذاشته می شود تا به طور ثانویه ترمیم شود. باید از خارج کردن منطقه ی وسیعی از پوست اطراف مقعد اجتناب کرد تا از تنگی مقعد بعد از عمل جلوگیری شود.
در جراحی بواسیر با لیزر توسط متخصص جراحی عمومی و لیزر با تجربه این عارضه بروز نمی کند. متخصص جراحی در یک جلسه می تواند تا 3 پاکه هموروئید را در یک جلسه بردارد. در عمل جراحی باز هموروئید زخم باز گذاشته می شود و به بخیه نیازی نیست. جراحی بواسیر به روش باز با لیزر امکان پذیر است زیرا لیزر سر عروق و اعصاب بریده شده را همزمان با برش ترمیم می کند.
عمل جراحی بواسیر با لیزر و روش بسته
کاربرد لیزر در درمان و عمل جراحی بواسیر ثابت شده و موفق است. امروزه انواع مختلفی از لیزر در درمان هموروئید استفاده می شود. دو نوع لیزر بیشترین کاربرد را در درمان هموروئید دارند. لیزر کم توان برای کوچک کردن پاکه هموروئید و لیزر پرتوان برای عمل جراحی پیشرفته هموروئید یا بواسیر.
لیزر کم توان برای انواع هموروئیدهای خفیف و ترمیم بهتر زخم کاربرد دارد. اما انواع هموروئید پیشرفته که به دیگر درمان ها و حتی درمان و جراحی سنتی هموروئید پاسخ نداده اند کاربرد دارد. از مزایای لیزر هموروئید در جراحی های پیشرفته می توان سود برد. این نوع لیزر کمتر تهاجمی است و عوارض جراحی بواسیر با چاقو (تیغ جراحی) و کوتر را ندارد.
در عمل جراحی بواسیر با لیزر پرتوان از بخیه و خونریزی خبری نیست و دوره نقاهت بعد از جراحی بسیار کوتاه است.
لیزر پرتوان جهت عمل جراحی بواسیر
لیزر پرتوان دی اکسید کربن برای ایجاد برش در جراحی های حساس و ظریف کاربرد وسیعی دارد. جراحی بواسیر و برداشتن پاکه هموروئید با این نوع لیزر درد و خونریزی را به حداقل و نزدیک به صفر می رساند. به دلیل ظرافت و دقت بالای لیزر می توان با استفاده از آن بخش وسیعی از ناحیه مقعد را تحت جراحی قرار داد. همین مزیت لیزر باعث می شود که متخصص جراحی بتواند همزمان هموروئید و شقاق و دیگر بیماری های این ناحیه را همزمان و در وسعت زیادی در یک جلسه درمان و جراحی کند.
مزیت لیزر جراحی به جراحی سنتی هموروئید
این نوع لیزر نسبت به چاقوی جراحی و کوتر بسیار ظریف تر عمل می کند. ظرافت عمل در این ناحیه برای جلوگیری از آسیب به بافت سالم اطراف آن بسیار حائز اهمیت است. برای مثال تیغ جراحی منجر به خونریزی شدید می شود و دوره نقاهت بعد از جراحی با تیغ بسیار طولانی است. همچنین کوتر با سوزاندن ناحیه منجر به احساس شدید سوزش بعد از جراحی بواسیر می شود.
به علاوه لیزر خاصیت ترمیم کنندگی دارد. به این معنا که بدون سوزاندن بافت منجر به بسته شدن سر عروق و لنف و اعصاب بریده شده می شود. بنابراین باعث تعجب نیست که بیمار روز بعد از جراحی بواسیر با لیزر به کارهای روزمره خود می رسد. این در حالی است که بیماران بعد از جراحی بواسیر با تیغ و یا کوتر تا هفته ها در بستر می مانند و دوره نقاهت طولانی را می گذرانند.
کدام انواع جراحی بواسیر بدون بی هوشی انجام می شوند؟
برخی از انواع جراحی بواسیر را می توان در مطب پزشک بدون بیهوشی انجام داد.
پیوند زدن و یا اتصال
پیوند زدن یک روش درمانی برای بواسیر داخلی است که در مطب انجام می شود. این روش شامل استفاده از باند محکم در اطراف پایه بواسیر برای قطع خون رسانی به آن است. پیوند زدن معمولاً به دو یا چند روش جراحی نیاز دارد که با فاصله حدود دو ماه از هم دیگر انجام می شود. این روند های درمانی دردناک نیستند، اما ممکن است باعث ایجاد احساس فشار یا ناراحتی خفیف در بیمار شوند. به دلیل خطر بالای خونریزی، برای افرادی که از دارو های رقیق کننده خون استفاده می کنند، پیوند توصیه نمی شود.
اسکلروتراپی
اسکلروتراپی، شامل تزریق یک ماده شیمیایی به بواسیر است. این ماده شیمیایی باعث کوچک شدن بواسیر و جلوگیری از خونریزی آن می شود. این راه حل با ایجاد بی حسی عصب در اطراف ناحیه به تسکین درد کمک می کند. همچنین باعث تشکیل بافت می شود شود و در نهایت بواسیر از بین می رود. اکثر افراد که تحت این جراحی قرار می گیرند درد کمی را تجربه می کنند.
اسکلروتراپی در مطب پزشک انجام می شود. خطرات شناخته شده اندکی دارد و افرادی که از داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنند، ممکن است گزینه مناسبی باشد چون نیاز به برش ندارد. اسکلروتراپی بیشتر برای درمان بواسیر های کوچک و داخلی کاربرد دارد.
درمان انعقادی
این درمان با استفاده از نور مادون قرمز، گرما یا سرمای شدید بواسیر را جمع و کوچک می کند. این درمان در مطب پزشک و معمولاً همراه با آنوسکوپی انجام می شود. پزشک در آنوسکوپی، از یک دامنه چند سانتی متری برای دسترسی به بواسیر استفاده می کند که دامنه وارد راست روده بیمار می شود. بیشتر افراد در طول درمان فقط ناراحتی خفیف یا گرفتگی را تجربه می کنند.
بستن شریان هموروئید
بستن شریان هموروئید (HAL)، همچنین به عنوان ترشح هموروئید ترانس شناخته می شود، گزینه دیگری برای از بین بردن بواسیر است. در این روش رگ های خونی بسته می شوند این روش از باند لاستیکی موثرتر است، اما هزینه بیشتری دارد و باعث درد طولانی تر می شود. بسته به نوع بواسیر، در صورت عدم موفقیت روند باند لاستیکی، پزشک می تواند از این روش استفاده کند.
کدام انواع جراحی بواسیر با بی هوشی انجام می شوند؟
سایر انواع جراحی ها برای درمان بواسیر باید در بیمارستان انجام شوند، چون نیاز به بیهوشی دارند. برخی از این روند های درمانی عبارتند از:
هموروئیدکتومی
هموروئیدکتومی برای بواسیر بزرگ خارجی و بواسیر داخلی که به طور طولانی تشدید یا مشکل ایجاد می کنند و روند ها غیر جراحی بر روی آن موثر نبوده، مورد استفاده قرار می گیرد.
این روش معمولاً در بیمارستان انجام می شود. جراح می تواند متناسب با وضعیت بیمار روند بیهوشی را تعیین می کند:
- بیهوشی عمومی که بیمار طی جراحی به خواب عمیق می رود.
- بی حسی موضعی که فقط مقعد و راست روده را بی حس می کند.
- بیهوشی منطقه ای که شامل داروهایی است که بدن را از کمر به سمت پایین بی حس می کند.
به محض این که داروهای بیهوشی اثر خود را گذاشت، جراح مقعد را باز و بواسیر را به آرامی قطع می کند. آنها می توانند برش را با استفاده از انواع ابزارهای جراحی مانند قیچی جراحی یا لیزر انجام دهند. هیچ تفاوتی در ناراحتی بین این دستگاه ها وجود ندارد. بعد از برداشتن بواسیر، جراح زخم ها را بخیه می زند و یا زخم ها را باز می گذارد یا از ترکیبی از هر دو روش استفاده می کند. پس از اتمام عمل، بیمار برای مدت کوتاهی بعد جراحی به اتاق ریکاوری منتقل می شود. درد و عفونت شایعترین خطرات مرتبط با این نوع جراحی است.
هموروئیدوکسی
هموروئیدوپسی که گاهی اوقات به آن اصطکاک گفته می شود. معمولاً در بیمارستان به عنوان یک عمل جراحی یک روزه انجام می شود و به بیهوشی عمومی، منطقه ای یا موضعی نیاز دارد.
از هموروئیدوکسی برای درمان پرولاپس بواسیر استفاده می شود. جراح بواسیر را به داخل قسمت داخل رکتوم منتقل و خون رسانی به آن را قطع می کند تا بافت کوچک و مجدداً جذب شود. این جراحی نمی تواند بواسیر خارجی را درمان کند.
یک جراح این روش را با استفاده از بی حسی انجام می دهد. در طی آن، جراح از دستگاه مخصوصی استفاده می کند تا بواسیر را در موقعیت عادی در کانال مقعد بکشاند. این وضعیت خونرسانی به بواسیر را محدود می کند و باعث می شود اندازه آنها به آرامی کاهش یابد. بررسی ها نشان می دهد که این روش می تواند دردناکتر از هموروئیدکتومی سنتی باشد و ممکن است زمان بهبودی کمتری نیاز داشته باشد. با این حال، احتمال بیشتری وجود دارد که بیماری دوباره عود کند و بازگردد.
آمادگی قبل از عمل جراحی بواسیر
قبل از عمل جراحی بواسیر لازم است که حداقل 8 ساعت ناشتا باشید به طوری که حتی یک لیوان آب هم میل نکنید. درضمن قبل از ناشتایی لازم است که یک خوراکی سبک میل کنید و غذای چرب و سنگین مثل خامه و پلو و خورشت میل نکنید. ناحیه عمل جراحی را از هرگونه مو بزدایید و تمیز کنید.
نکته مهم دیگر استفاده از شیاف بیزاکودیل قبل از عمل جراحی بواسیر می باشد. یک شب قبل از عمل این شیاف باعث می شود که روده ها کاملا تمیز شود و تا 24 ساعت بعد از عمل نیازی به دفع مدفوع نداشته باشید. معمولا توصیه می شود که ساعت 12 شب 2 عدد شیاف به طور همزمان استفاده شود تا قبل از عمل روده ها کاملا پاکسازی و تخلیه شود.
مصرف ویتامین ای و آسپرین و هر نوع رقیق کننده خون تا 5 روز قبل از هر نوع عمل ممنوع است. اگر به اجبار از این دسته داروها و مکمل های غذایی استفاده نمودید حتما به جراح معالج خود اطلاع دهید که پیشگیری های لازم را برای کنترل خونریزی انجام دهند.
اگر واکسن کرونا تزریق نموده اید حداقل دو هفته برای انجام عمل جراحی بواسیر صبر کنید. تا دو هفته بعد از عمل نیز واکسن تزریق نکنید. نکته آخر این که اگر هر نوع بیماری خاصی دارید یا داروی خاصی مصرف می کنید حتما به جراح معالج یا مسئول هماهنگی عمل اطلاع دهید. مدارک و آزمایش ها را پرینت بگیرید و با یک همراه به محل جراحی بروید. این جراحی در کلینیک تخصصی جراحی یا بیمارستان انجام می شود.
مراقبت بعد از عمل جراحی بواسیر
مهمترین مراقبت بعد از عمل جراحی بواسیر داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل است. شب اول حتما مستقیم به منزل بروید و راه نروید و استراحت کنید. یک سوپ سبک میل کنید و اگر مسکن و دارویی برای شما تجویز شده است مصرف کنید و بخوابید. از روز بعد از عمل می توانید کم کم غذای پرفیبر، سبزیجات و میوه مصرف کنید.
بعد از هر دفع مدفوع در لگن آب ولرم با چند قطره بتادین بنشینید. بعد از یک هفته می توانید به جای بتادین 1 قاشق غذاخوری نمک را جایگزین بتادین کنید. بهتر است روزی 3 بار از این لگن درمانی استفاده کنید. اگر برای چند روز اول برای دفع مدفوع ترس دارید می توانید از لیدوکائین استفاده کنید. بعد از دفع مدفوع ناحیه را کاملا از لیدوکائین تمیز و پاک کنید که دچار التهاب پوستی نشوید.
اغلب بیماران بعد از عمل جراحی بواسیر دچار یبوست می شوند که بسیار خطرناک است. به همین دلیل جراح معالج برای بیمار شربت ملین تجویز می کند. مقدار مصرف این شربت به عهده بیمار گذاشته می شود. یعنی باید در حدی مصرف شود که نه یبوست داشته باشید و نه اسهال. اغلب دو قاشق شربت ملین بعد از غذا توصیه می شود.
تا دو ماه بعد از عمل جراحی بواسیر ممکن است چند قطره خون به خصوص بعد از دفع مدفوع مشاهده کنید که طبیعی است. اما اگر خونریزی شما بسیار زیاد است فورا با پزشک معالج تماس بگیرید و یا به کلینیک جراحی یا حتی اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.
سوالات متداول عمل جراحی بواسیر
1– آیا بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده می توانند جراحی بواسیر انجام دهند؟
در افرادی که مبتلا به بيماريهاي التهابي روده هستند، هرنوع عمل جراحي مقعد و دستکاری پوست اطراف آن ممنوع است زيرا زخم آنها باتاخير ترميم مي شود و حتي ممكن است اصلا ترميم نشود. اگر اين افراد هموروئید بيرون زده و يا خونريزي داشته باشند و نياز به عمل جراحي ضروري باشد مي توان از روش رابر بند هموروئید استفاده كرد
2– درد بعد از عمل جراحی بواسیر چگونه است؟
بسته به وسعت جراحی و روش جراحی درد بعد از عمل جراحی بواسیر متفاوت است. معمولا بعد از جراحی سنتی هموروئید بیمار دوره نقاهت طولانی و درد و خونریزی را تا 2 ماه تجربه می کند. اما در جراحی با لیزر هموروئید بیمار تنها یک شب استراحت می کند و در کمتر از یک هفته بهبودی کامل می یابد. درد بعد از جراحی بواسیر با مسکن قابل کنترل است. همچنین کنترل یبوست برای جلوگیری از عود و آسیب به ناحیه عمل بسیار مهم است.
3– بهترین روش عمل جراحی بواسیر کدام است؟
بهترین روش این جراحی با لیزر پرتوان دی اکسید کربن انجام می شود. در حین انجام عملیات هموروئیداکتومی فیبر نازک لیزر به بافت سالم آسیب نمی رساند. به دلیل ظریق بودن جراحی بواسیر با لیزر دیگر نیازی به بخیه نیست و جراحی بدون درد و خونریزی انجام می شود.
4– تجربه عمل بواسیر چگونه است؟
افرادی که تجربه جراحی عمل بواسیر یا همان هموروئید را هم به روش سنتی و هم با لیزر دارند اظهار می کنند که جراحی با لیزر بسیار راحت تر از جراحی سنتی است. این افراد از عمل های مکرر جراحی سنتی و درد زیاد و دوره نقاهت طولانی جراحی سنتی شکایت می کنند. این در حالی است که بعد از عمل جراحی بواسیر با لیزر پرتوان دی اکسید کربن به نتیجه دلخواه رسیده اند. دوره نقاهت بسیار کوتاه و بدون درد و خونریزی را تجربه کرده اند.
5– هزینه عمل جراحی بواسیر چگونه تخمین زده می شود؟
بسته به این که جراحی با لیزر و یا روش های سنتی انجام شود هزینه عمل جراحی بواسیر متفاوت خواهد بود. همچنین محل عمل جراحی (کلینیک یا بیمارستان) نیز در تعیین هزینه جراحی بواسیر موثر است. این که بیمار همراه با هموروئید دچار بیماری های دیگر مثل شقاق و آبسه مقعدی باشد نیز در تعیین این هزینه موثر خواهد بود.
6– اگر هموروئید جراحی نشود چه عوارضی دارد؟
اگر هموروئید داخلی باشد ممکن است دچار خونریزی های شدید و پرولاپس هموروئید شوید. اگر هموروئید خارجی باشد باید درد زیادی را علاوه بر خونریزی تحمل کنید. به علاوه ممکن است لخته خون در پاکه هموروئید گیر کند و تبدیل هموروئید ترومبوزه دردناک شود.
منابع بیشتر برای مطالعه
دکتر فریبرز صمدی
متخصص جراحی عمومی
- جراح کولورکتال با 9 سال سابقه
- جراحی های نشیمن گاهی: شقاق، هموروئید (بواسیر)، آبسه مقعدی، فیستول مقعدی کیست مویی (سینوس پیلونیدال)، زگیل تناسلی و مقعدی
- جراحی روده وبیماری های روده و معده
- جراحی آبسه های پوستی، کیست های پوستی، کیست های سباسه ناحیه سر، غدد چربی پوستی
