جراحی کولکتومی چیست؟
کولکتومی لاپاروسکوپیک یا کولکتومی با تهاجم کمتر شامل ایجاد چند شکاف کوچک در شکم است. جراح یک دوربین کوچک را از طریق یک شکاف و ابزار جراحی را از طریق شکاف های دیگر وارد شکم می کند. جراح در حالی که از ابزار برای آزاد کردن کولون از بافت های احاطه کننده استفاده می کند، تصاویر موجود در نمایشگر را مشاهده می کند. حال روده بزرگ از طریق یکی از شکاف های کوچک به بیرون از شکم آورده می شود. این نوع از کولکتومی امکان انجام جراحی خارج از بدن را فراهم می کند. زمانی که کولکتومی انجام می شود، پزشک مجددا کولون را از طریق شکاف به داخل شکم باز می گرداند.
جراحی کولکتومی چیست؟
در عمل جراحی برداشتن روده، بخشی از روده برداشته می شود. سپس دو انتهای روده دوباره به هم نزدیک می شوند. رزکسیون روده اجازه می دهد تا غذا دوباره از طریق روده برای هضم طبیعی حرکت کند. بخشی از روده که دوباره به هم وصل می شود آناستوموز نامیده می شود. برداشتن روده می تواند با برنامه از قبل تعيين شده يا به صورت اورژرانسي انجام شود. شرایط اورژانسی برای برداشتن روده ممکن است شامل انسداد روده یا خونریزی باشد. رزکسیون همچنین می تواند مانند زمانی که بيمار دچار یک بیماری مزمن مانند بیماری کرون باشد تجویز شود. برداشتن روده معمولا توسط جراح کولورکتال انجام می شود.
چرا جراحی کولکتومی انجام می شود؟
کولکتومی معمولاً در صورت ابتلا به سرطان روده بزرگ انجام می شود. اگر سرطان از مراحل اولیه عبور کرده باشد، ممکن است یک عمل جراحی کولکتومی گسترده تر نیاز باشد.
اگر تیم پزشکی معتقد باشد که این جراحی بهترین شانس زنده ماندن یا بهبود کیفیت زندگی فرد است، به فرد توصیه می شود که عمل جراحی کولکتومی انجام دهد.
انواع روش های جراحی کولکتومی
جراحی برداشتن روده بزرگ که در آن پزشکان در درمان بیماری ها و انسدادهای مربوط به روده استفاده می کنند، امروزه می‌تواند از طریق روش‌های لاپاراسکوپی، رباتیک و به کمک جراحی انجام شود. روش لاپاراسکوپی و رباتیک اغلب منجر به درد کمتر پس از عمل، اقامت کوتاه‌تر در بیمارستان و بهبودی سریع‌تر می‌شود. جراحی به کمک رباتیک، جایگزینی برای جراحی باز سنتی و لاپاراسکوپی معمولی است و دستان جراح را در کنترل یک پلت فرم رباتیک پیشرفته قرار می دهد.
این سیستم به جراحان این امکان را می‌دهد تا حتی پیچیده‌ترین و ظریف‌ترین روش‌ها را از طریق مجموعه‌ای از برش‌های 1 تا 2 سانتی‌متری با دقتی بی‌نظیر انجام دهند. که اصطلاحا، کولکتومی نیز نامیده می شود. در این جراحی ها همه یا بخشی از روده بزرگ برداشته می شود.
چگونه برای جراحی برداشتن روده یا کولکتومی آماده شویم؟
اگر جراحی برنامه ریزی شده باشد، قرار ملاقات هایی با جراح و هر متخصص دیگر در صورت نیاز قبل از تاریخ جراحی وجود خواهد داشت. جراح در مورد کارهایی که باید در روزهای منتهی به جراحی انجام شود توصیه هايي به بيمار می کند. بخش مهمی از آماده شدن برای جراحی شامل بررسی داروها با جراح است. ممکن است روزها یا هفته ها قبل از جراحی نیاز به قطع مصرف برخی داروها یا مکمل ها وجود داشته باشد. اگر اینطور باشد، برنامه ای در مورد زمان قطع مصرف مواد قبل از جراحی ارائه می شود. ممکن است آنتی بیوتیک ها برای مصرف در روزهای قبل از جراحی تجویز شوند.
برخی از آزمایشات مانند آزمایش خون و عکس قفسه سینه ممکن است قبل از جراحی انجام شود. این آزمايشات برای اطمینان از اینکه هیچ بیماری زمینه ای وجود ندارد که بتواند جراحی یا بهبودی را پیچیده کند تجويز مي شود. روز قبل از جراحی ممکن است آماده سازی روده انجام شود. آماده سازی روده می تواند به معنای استفاده از یک داروی ملین روده باشد که به حذف تمام مدفوع از روده کمک می کند. جراح زمان شروع آماده سازی و تجویز داروي ملين را تعيين می کند.
حتی ممکن است چند روز قبل از جراحی تغییراتی در رژیم غذایی شما ایجاد شود. مجدداً، جراح دستورالعمل هایی را ارائه می دهد، كه اين دستورالعمل ها شامل مصرف رژیم غذایی مایع در روز یا روزهای قبل از جراحی و سپس ناشتا بودن برای مدتی قبل از جراحی باشد.
جراحی برداشتن روده یا کولکتومی چگونه انجام می شود؟
جراح دستورالعمل مصرف داروها را در روز جراحی ارائه می دهد. برای برخی از داروها، مصرف آنها با یک جرعه آب ممکن است كافي باشد، اما ممکن است لازم باشد مصرف برخي داروها تا پس از جراحی قطع شود. هیچ غذا یا نوشیدنی دیگری در روز جراحی مجاز نخواهد بود. در بیمارستان، برخی از مدارک قبل از جراحی باید تکمیل شود. این ممکن است به معنای امضای فرم های رضایت و ارائه اطلاعات بیمه به بیمارستان باشد. همچنین ممکن است شامل ارائه یک شماره تلفن برای تماس اضطراری باشد.
یک تزريق داخل وریدی (IV) برای دادن مایعات و داروهای مورد استفاده در حین جراحی، از جمله بیهوشی، شروع خواهد شد. برای برداشتن روده بيمار با یک بیهوشی عمومی به خواب مي رود. جراح یک یا چند برش در شکم ایجاد می کند. روده مانند یک لوله بلند است. بخشی از روده که تحت تأثیر این بیماری یا شرایط قرار گرفته است، بریده می شود. سپس دو انتهای روده در دو طرف برش به هم متصل می شوند. این کار را می توان با استفاده از منگنه های جراحی یا بخیه انجام داد.
انواع کولکتومی، شامل موارد زیر است:
- كولکتومی توتال که در آن روده بزرگ به طور کامل برداشته می‌شود.
- کولکتومی جزئی که در آن بخشی از کولون برداشته می‌شود. این روش کولکتومی ساب توتال نیز نامیده می‌شود.
- همی کولکتومی شامل برداشت سمت راست یا چپ کولون است.
- پروکتوکولکتومی که شامل برداشت کولون و رکتوم است.
کولکتومی باز
جراحی کولکتومی باز شامل ایجاد یک شکاف بزرگ در شکم و دسترسی به روده بزرگ است. جراح از ابزار جراحی برای آزاد کردن کولون از بافت‌های احاطه کننده استفاده می‌کند و سپس کولون را به طور کامل یا بخشی از آن برش می‌دهد.
کولکتومی لاپاروسکوپیک
کولکتومی لاپاروسکوپیک یا کولکتومی با تهاجم کمتر شامل ایجاد چند شکاف کوچک در شکم است. جراح یک دوربین کوچک را از طریق یک شکاف و ابزار جراحی را از طریق شکاف‌های دیگر وارد شکم می‌کند. جراح در حالی که از ابزار برای آزاد کردن کولون از بافت‌های احاطه کننده استفاده می‌کند، تصاویر موجود در نمایشگر را مشاهده می‌کند. حال روده بزرگ از طریق یکی از شکاف‌های کوچک به بیرون از شکم آورده می‌شود. این نوع از کولکتومی امکان انجام جراحی خارج از بدن را فراهم می‌کند. زمانی که عمل انجام می‌شود، پزشک مجددا کولون را از طریق شکاف به داخل شکم باز می‌گرداند.
کولکتومی لاپاروسکوپیک درد و دوره ریکاوری بعد از جراحی را کاهش می‌دهد، اما همه افراد کاندید مناسبی برای انجام این نوع از عمل کولکتومی نیستند. همچنین در برخی موارد جراحی به صورت کولکتومی لاپاروسکوپیک آغاز می‌شود، اما شرایط موجب می‌شود که جراح عمل را به صورت کولکتومی باز ادامه دهد. زمانی که کولون ترمیم شده و یا برداشته می‌شود، جراح مجددا اندام‌های مجاری گوارشی را به هم متصل می‌کند، تا امکان دفع مواد زائد فراهم شود.
بهبودی پس از جراحی برداشتن روده یا کولکتومی
پس از جراحی، در اتاق ریکاوری بيمار به هوش خواهد آمد. هنگامی که وضعيت بيمار ثابت شد، به اتاق بیمارستان منتقل مي شود. داروهای ضد درد از طریق IV همراه با سایر داروهایی که مورد نیاز است تزريق می شود. رزکسیون یک جراحی بستری خواهد بود. پس از جراحی، حداقل دو روز و احتمالا چندین روز در بیمارستان بستری خواهيد بود. مهم است که هنگام فعالیت های خاص مانند رانندگی و ورزش از دستورالعمل هاي پزشك پیروی کنید.
ممکن است چند هفته طول بکشد تا رانندگی یا بلند کردن وسایلی که بیش از حد وزن دارند براي بيمار امكان پذير شود. برش های جراحی نیاز به مراقبت دارند. علاوه بر این، ممکن است پانسمان هایی روی برش ها وجود داشته باشد که برای تمیز نگه داشتن ناحیه باید تعویض شوند.
ممکن است چندین هفته طول بکشد تا بهبودی کافی برای بازگشت به محل کار یا مدرسه ايجاد شود. در هر مرحله از بهبودی، جراح دستورالعمل هایی را در مورد زمان شروع فعالیت های بدنی ارائه می دهد. زمان بهبودی ممکن است با جراحی باز نسبت به لاپاراسکوپی طولانی تر باشد.
مراقبت بلند مدت
اکثر افراد می توانند انتظار داشته باشند که حدود شش هفته پس از جراحی به اکثر فعالیت های عادی بازگردند. رژیم غذایی پس از بازگشت به خانه ممکن است برای مدتی محدود شود. جراح دستورالعمل هایی را در مورد اینکه چه زمانی می توان غذاهای بیشتری به رژیم غذایی اضافه کرد، ارائه می دهد.
البته محدود کردن طولانی مدت غذاها معمولاً توصیه نمی شود. دلیل جراحی در برنامه مراقبت های بعد از آن مهم خواهد بود. پس از ترخیص از بیمارستان می توانید چندین قرار ملاقات با جراح داشته باشید. پس از آن، ممکن است نیاز باشد که به طور مرتب به یک متخصص، مانند متخصص گوارش مراجعه کنید.
خطرات احتمالی جراحی برداشتن روده یا کولکتومی
خطرات جراحی با خطرات عدم انجام جراحی مقایسه می شود. برخی از خطرات جراحی برداشتن روده عبارتند از:
- عفونت
- خون ریزی
- بافت اسکار
- لخته شدن خون
- نشت در محل آناستوموز
- آسیب به سایر اندام های شکم
- ایلئوس(حرکت طبیعی روده که مواد را در طول روده حرکت مي دهد یا متوقف می کند)
جراحی برداشتن روده یا کولکتومی چه زمانی انجام می شود؟
برداشتن روده برای درمان مشکل روده کوچک یا بزرگ انجام می شود. اهداف برداشتن روده مي تواند شامل موارد زير باشد:
- انسداد روده
- خونریزی در روده ها
- سرطان روده بزرگ یا رکتوم
- بیماری کرون (یک بیماری التهابی مزمن روده)
- دیورتیکولیت (کیسه های ملتهب در دیواره روده بزرگ)
موارد منع جراحی برداشتن روده یا کولکتومی
معمولاً، جراحی روی روده تنها زمانی استفاده می‌شود که گزینه‌های دیگر برای درمان بیماری دیگر در دسترس نباشد یا مؤثر نباشد. به همین دلیل، هیچ قانون خاص و سریعی در مورد اینکه چه کسی نباید رزکسیون روده انجام دهد وجود ندارد. در عوض، یک جراح بر اساس سلامت هر فرد در مورد جراحی تصمیم می گیرد. ممکن است نیاز به شخصی سازی نحوه و زمان انجام جراحی و ابزارها و تکنیک های مورد استفاده وجود داشته باشد. بهبودی پس از جراحی نیز ممکن است برای افرادی که قبل از جراحی به شدت بیمار هستند متفاوت به نظر برسد یا بیشتر طول بکشد.
سخن آخر
جراحی برداشتن ممکن است برای بیماری ها و شرایط مختلف دستگاه گوارش انجام شود. این جراحی در بیمارستان انجام می شود و بيمار بايد تا چند هفته قبل از بهبودی در خانه اقامت کوتاهی داشته باشد.
جراحی برداشتن یک جراحی بزرگ شکم است که می تواند دردناك باشد. سركار نرفتن و دوري از خانه برای جراحی و به دنبال آن بهبودی می تواند دشوار باشد. ممکن است اقداماتي قبل از جراحی و در طول دوره نقاهت توسط پزشك برای کمک به روند بهبودي و سلامت روان در خانه ارائه خواهد شد.
دریافت نوبت کولکتومی از کلینیک نیکان
شما میتوانید برای دریافت مشاوره رایگان در مورد برداشتن روده بزرگ یا جراحی کولکتومی از طریق صفحه تماس با ما یا با استفاده از سیستم چت مستقیم واتس اپ استفاده کنید و برای درمان از خدمات کلینیک نیکان استفاده کنید.
منابع بیشتر برای مطالعه
دکتر فریبرز صمدی
متخصص جراحی عمومی
- جراح کولورکتال با 9 سال سابقه
- جراحی های نشیمن گاهی: شقاق، هموروئید (بواسیر)، آبسه مقعدی، فیستول مقعدی کیست مویی (سینوس پیلونیدال)، زگیل تناسلی و مقعدی
- جراحی روده وبیماری های روده و معده
- جراحی آبسه های پوستی، کیست های پوستی، کیست های سباسه ناحیه سر، غدد چربی پوستی
