آبسه پوستی که جوش هم نامیده می شود یک برآمدگی است که در روی پوست و یا زیر آن به وجود می آید. این برآمدگی اغلب از مایع شفاف و یا چرک پر شده است که ناشی از عوامل باکتریایی است. جوشها در تمام نقاط بدن پدیدار می شوند ولی با اینحال در برخی نواحی مانند پشت، صورت، سینه یا باسن شیوع بیشتری دارند.
آبسه های پوستی همچنین در نواحی که رویش مو وجود دارد مانند زیر بغل و یا کشاله ران نیز به وجود می آیند. در اغلب موارد جوشهای پوستی خطرناک نبوده و بدون نیاز به درمان بخودی خود ناپدید می شوند. در این موارد کرم های OTC می تواند مفید باشد. با اینهمه در برخی مواقع آبسه پوستی نیاز به درمان دارد. در ادامه به علل ایجاد آبسه های پوستی خواهیم پرداخت.
آبسه پوستی نشانه چیست؟
التهاب در اطراف فولیکول های مو یا غدد عرق نیز می تواند منجر به تشکیل آبسه شود. آبسه می تواند بر روی هر عضوی از جمله مغز، کلیه ها، کبد (آبسه کبدی)، معده یا ناحیه داخل شکمی، ریه ها، پستان، گردن، صورت، گونه ها، چند دندان یا یک دندان جداگانه (آبسه دندان)، لثه ها، گلو، یا لوزه ها (آبسه صفاقی) ایجاد شود. آبسه همچنین می تواند در هر نقطه از بدن مانند انگشتان دست و پا، چشم، شانه، زانو یا پا نیز به وجود بیاید.
آبسه های پوستی معمولاً در اثر واکنش التهابی به یک فرآیند عفونی ایجاد می شوند. برای این که بتوانید آبسه را تشخیص دهید و متوجه شوید که آبسه های پوستی نشانه چیست باید بدانید آبسه با کیست پوستی متفاوت است. هر دو آنها کیسه هایی پر از مایعات هستند اما آبسه دارای آلودگی نیز هست در صورتی که کیست این طور نیست، البه کیست هم اگر آلوده شود می تواند به آبسه تبدیل شود. برخلاف سایر عفونت ها، آنتی بیوتیک ها به تنهایی آبسه پوستی را درمان نمی کنند.
به طور کلی، آبسه ها باید باز شوند و تخلیه شوند تا بهبود یابند. اگرچه گاهی اوقات آبسه به طور خودبخودی باز و تخلیه می شود، اما اغلب این تخلیه شدن به یک متخصص نیاز دارد؛ برخی از آبسه ها ممکن است برای تخلیه به جراحی نیاز پیدا کنند.
چه عواملی باعث ایجاد آبسه پوستی می شود؟
آبسه های پوستی معمولاً در اثر واکنش التهابی به یک فرآیند عفونی (باکتری یا انگلی) ایجاد می شوند. ممکن است این آبسه ها در اثر یک ماده خارجی مانند نوک سوزن نیز ایجاد شوند. آبسه ها می توانند به دلیل انسداد غدد چربی یا عرق، التهاب فولیکول های مو در بدن، پوست سر یا در اثر شکستگی و سوراخ شدن جزئی پوست هم ایجاد شوند. گاهی دیده شده است که بعد از عمل جراحی نیز آبسه هایی به وجود می آید. برای این که بدانید آبسه های پوستی نشانه چیست باید بررسی کنید که به چه دلیل این آبسه ها در بدن ظاهر می شوند.
ارگانیسم های عفونی یا مواد خارجی باعث واکنش التهابی در بدن می شوند، این امر باعث می شود سیستم ایمنی بدن حفره یا کپسولی ایجاد کند تا حاوی عفونت باشد و از گسترش آن به سایر قسمت های بدن جلوگیری کند. فضای داخلی آبسه دارای مایع چرکی است که شامل سلولهای مرده، پروتئین ها، باکتری ها و بقایای دیگر است. این ناحیه سپس شروع به انبساط می کند و باعث ایجاد تنش و التهاب فزاینده روی پوست می شود. رایج ترین ارگانیسم باکتریایی که مسئول ایجاد آبسه های پوستی است، استافیلوکوکوس اورئوس نام دارد. البته ارگانیسم های مختلف دیگر نیز هستند که می توانند منجر به تشکیل آبسه شوند.
اگر سوال شما این است که آبسه های پوستی نشانه چیست باید بدانید یکی از عوامل ایجاد آبسه پوستی، ضعف سیستم ایمنی بدن است زیرا توانایی بدن در مبارزه با عفونت ها کم است و باعث ایجاد آبسه می شود. پس ایجاد آبسه های پوستی پی در پی می تواند نشانه سیستم ایمنی ضعیف باشد.
استروئید درمانی مزمن، شیمی درمانی، دیابت، سرطان، لوپوس، دیالیز برای نارسایی کلیه،HIV / AIDS، بیماری سلول داسی شکل، بیماری عروق محیطی، بیماری کرون، کولیت زخمی، سوختگی شدید، ضربه شدید، مصرف دارویی داخل وریدی (IV)، تزریقات پوستی داروهای تجویز شده یا خال کوبی، اعتیاد به الکل از مواردی هستند که احتمال ایجاد آبسه های پوستی مکرر و چندگانه را افزایش می دهند. همه این بیماری های زمینه ای و فعالیت ها می توانند پاسخی به سوال آبسه های پوستی نشانه چیست باشند.
علائم و مشخصات آبسه پوستی
آبسه پوستی بصورت یک برآمدگی بر روی صورت همانند جوش و کورک ظاهر می شود. در اغلب موارد آبسه بصورت یک کیست حاوی مایع است. با توجه به علت آبسه ممکن است علاوه بر علائم ظاهری، علائم دیگری شامل تب، حالت تهوع، لرز، التهاب، ضایعات پوستی و تخلیه مایع آبسه وجود داشته باشد. اطراف آبسه های پوستی ممکن است دردناک بوده و حرارت داشته باشد.
اگر چه در اغلب موارد بروز آبسه پوستی جای نگرانی ندارد و می توان آنرا در منزل درمان نمود، ولی در مواقع ذیل توصیه می شود به پزشک مراجعه کنید.
در مواردی که فرد کودک است، سن بالای ۶۵ سال دارد، افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، افرادی که پیوند عضو داشته اند، افرادی که به تازگی شیمی درمانی داشته اند، آبسه پوستی روی صورت و ستون فقرات، آبسه های پوستی که بزرگ هستند و پس از دو هفته هنوز بهبود نیافته، جوشهایی که به نقاط دیگر سرایت می کنند، آبسه های دردناک و متورم و اندامهای ملتهب بر اثر جوش، باید به پزشک مراجعه نمود. آزمایشهای تکمیلی و تجویز دارو و کرم های مناسب می تواند روند بهبود شما را تسریع بخشیده و از مشکلات احتمالی جلوگیری کند.
جلوگیری از بروز آبسه پوستی
بطور معمول امکان جلوگیری از بروز آبسه پوستی برای همیشه وجود ندارد، با اینحال می توان با بکار بردن روشهایی احتمال عفونت باکتری را به حداقل رسانید. برای اینکار بطور مرتب دستهای خودرا بشوئید، کلیه ضایعات، خراشها و بریدگی های روی سطح پوست را به خوبی تمیز و ضدعفونی کنید. استفاده از صابون و آب گرم و کرم های آنتی باکتریال OTC موثر هستند.
بریدگی ها و خراشهای پوستی را پانسمان نموده تا از آلودگی آنها جلوگیری شود. همچنین برای جلوگیری از انتقال عفونت از حوله، لوازم آرایشی، وسایل ورزشی و لباسهای مشترک استفاده نکنید. در مواقعی که آبسه پوستی بر روی بدن دارید، حوله و لباسهای خود را با آب گرم شسته و ضد عفونی کنید. سپس با اتو خشک نموده تا از انتقال میکروب جلوگیری شود.
چه متخصصانی آبسه های پوست را درمان می کنند؟
آبسه پوستی میتواند توسط یک پزشک عمومی، متخصص پوست، متخصص طب خانواده، متخصص داخلی یا متخصص اطفال درمان شود. همچنین درمان ممکن است توسط یکی از متخصصان فوریت های پزشکی در بخش اورژانس بیمارستان صورت بگیرد. اما در صورت نیاز به جراحی، یک جراح عمومی می تواند آبسه را درمان کند.
برای این که یک پزشک بتواند آبسه پوستی شما را تشخیص دهد و متوجه شود آبسه های پوستی نشانه چیست و علت آن را بیابد سوال هایی از شما می پرسد مانند این که چه مدت متوجه آبسه خود شده اید یا چه داروهایی مصرف می کنید و سوابق پزشکی مهم شما چیست. همچنین ممکن است در مورد این که آیا فردی در خانه شما هست که اخیرا دچار تب شدید شده باشد نیز سوال خواهد کرد. پس از انجام معاینات برای شما آزمایشی نوشته می شود و سپس باید به درمان آبسه مشغول شوید.
روش های درمان آبسه پوستی
برای درمان آبسه پوستی روشهای مختلفی وجود دارد. برخی از آنها را می توان با روشهای خانگی در منزل انجام داد و برخی نیاز به مراجعه به پزشک دارد. در ادامه روشهای مختلف درمان را معرفی می کنیم.
- روش درمان خانگی: انواع روشهای خانگی را می توان برای درمان جوشهای پوستی بکار برد. گرم کردن محل آبسه می تواند منجر به کوچک شدن و تخلیه آن گردد. بهترین روش برای گرم کردن محل آبسه استفاده از کمپرس آب گرم بر روی جوش است. برای اینکار کمپرس آب گرم را درون حوله صورت پیچیده و آنرا بر روی محل آبسه پوستی قرار دهید.
- تخلیه جوش توسط پزشک: اگر با روشهای خانگی آبسه بهبود نیافت توصیه می شود به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است پس از معاینه تصمیم بگیرد که جوش را تخلیه کند. برای اینکار از داروهای بی حسی موضعی در ناحیه درد استفاده شده و سپس با ایجاد برش بر روی آن اقدام به تخلیه جوش می نماید. پس از تخلیه، پزشک محل آبسه را پانسمان نموده و ضمن کمک به تسریع در بهبود آن از بروز مجدد آبسه پوستی جلوگیری می کند. همچنین تجویز آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت توسط پزشک صورت می گیرد.
- تجویز آنتی بیوتیک: اغلب آبسه های پوستی با آنتی بیوتیک درمان می شوند. پزشک معمولا با تجویز آنتی بیوتیک به بهبود آبسه پوستی اقدام می کند. سفالکسین و دیکلوساکسیلین از جمله آنتی بیوتیک های موثر در مواردی همچون آبسه های پوستی صورت که ریسک بیشتری دارند، سلولیت، تعداد آبسه های زیاد و ضعف سیستم ایمنی هستند.
عوارض ناشی از آبسه پوستی چیست؟
آبسه پوستی اغلب بی آزار است و میتوان با چند بار مراجعه به دکتر آبسه یا دکتر درماتولوژی آن را از بین برد. حتی گاهی خود به خود و بعد از گذشت چند هفته از بین میرود. اما عدم بهبود کامل آن و عدم اقدام به درمان ممکن است عوارض زیر را در پی داشته باشد:
- باقی ماندن عفونت و پخش شدن آن می تواند باعث ورود عفونت به جریان خون شده و ممکن است فرد مبتلا به سپسیس ( Septicemia )
- ممکن است وارد مغز شده و باعث ایجاد بیماری های خطرناکی مانند مننژیت شود.
- ممکن است لایه های زیرین پوست را درگیر کرده و باعث ابتلا به سلولیت (cellulitis ) شود.
- همچنین ممکن است به قلب، نخاع، استخوان ها و سایر اندام ها سرایت کرده و حتی منجر به مرگ شود.
چه زمانی باید برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید؟
برخلاف آنچه بسیاری از افراد تصور می کنند، لازم نیست برای یک جوش ساده به پزشک مراجعه کنید. اما اگر شرایط زیر را داشتید باید به پزشک مراجعه کنید:
- اگر همراه با ایجاد آبسه پوستی به تب مبتلا شدید
- اگر پوست اطراف کورک قرمز و رگه های قرمز رنگ اطراف آن تشکیل شد
- اگر غدد لنفی شما متورم شد
- زمانی که درد کورک پوستی شما شدید شد
- اگر آبسه های پوستی زیادی در کنار هم تشکیل شد یا عفونت آن ها تخلیه نشد
- در چنین شرایطی پزشک علاوه بر معاینه بالینی بیمار، ممکن است نمونه گیری از این جوش ها انجام داده و آزمایش های مربوط به عفونت های باکتریایی را انجام دهد.
دریافت نوبت درمان آبسه پوستی در کلینیک نیکان
برای دریافت نوبت درمان آبسه پوستی و مشاوره رایگان در این زمینه، میتوانید از صفحه تماس با ما یا امکان چت مستقیم در واتس اپ کلینیک نیکان استفاده کرده و اقدام به دریافت نوبت کنید تا از خدمات درمان آبسه پوستی کلینیک نیکان بهره مند شوید.
منابع بیشتر برای مطالعه
دکتر فریبرز صمدی
متخصص جراحی عمومی
- جراح کولورکتال با 9 سال سابقه
- جراحی های نشیمن گاهی: شقاق، هموروئید (بواسیر)، آبسه مقعدی، فیستول مقعدی کیست مویی (سینوس پیلونیدال)، زگیل تناسلی و مقعدی
- جراحی روده وبیماری های روده و معده
- جراحی آبسه های پوستی، کیست های پوستی، کیست های سباسه ناحیه سر، غدد چربی پوستی
