آیا تا به حال نام کیست مویی به گوش شما رسیده‌است؟ این بیماری یکی از مشکلاتی است که ممکن است برای هر کسی پیش بیاید. معمولا در مردان بیشتر نام بیماری کیست مویی را می‌شنویم. شاید یکی از استرس‌هایی که در بیماران مبتلا به کیست مویی وجود دارد، جراحی آن است. در این مقاله از کلینیک نیکان میخواهیم علائم کیست مویی را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
این بیماری تا حدودی میتواند خطرناک باشد و نام و ظاهر خوبی ندارد. اما می‌توان به راحتی آن را درمان کرد. مسئله‌ای که در رابطه با این بیماری وجود دارد، تشخیص به موقع و درمان آن است. اگر این بیماری را به حال خود رها کنیم، ممکن است با عوارضی نظیر سرطان مواجه شویم.
کیست مویی چیست؟
کیست پیلونیدال یا بیماری رانندگان جیپ، یک کیسه‌ی غیرطبیعی حاوی مو و تکه‌های مرده‌ی پوست است که درون پوست تشکیل میشود. کیست پیلونیدال یا کیست مویی همیشه در نزدیکی دنبالچه یا کوکسیکس در بالای شکاف بین باسن قرار دارد. لازم است بدانید که کیست مویی بر اثر رشد مو و به دام افتادن آن در زیر پوست، سینوس یا کیست تشکیل میشود که اگر این کیست عفونی شود به آبسه پیلونیدال (کیست مویی) تبدیل میشود و میتواند بسیار دردناک باشد. در این وضعیت برای تسکین درد می‌توان با جراحی و یا ایجاد برش کوچکی در پوست، کیست را تخلیه کرد یا از لیزر برای درمان بدون عوارض آن استفاده کرد.
در طی جنگ جهانی دوم، بیش از ۸۰،۰۰۰ سرباز به کیست پیلونیدال یا کیست مویی دچار شدند که عقیده بر این بود که علت آن تحریک شدن دائم پوست ناحیه دنبالچه، ناشی از سوار شدن در جیپ در راه‌های ناهموار بود. به همین دلیل این بیماری یه نام بیماری رانندگان جیپ، نامیده شد. پیلونیدال به معنای لانه‌ی مو است، گاهی اوقات پزشکان درون کیست فولیکول‌های مو را پیدا می‌‌کنند.
این بیماری پوستی دارای عوارضی مانند عود کیست، عفونت سیستمیک (گسترش عفونت از طریق خون به کل بدن) و سرطان پوست است. عود کیست در ۵۰ تا ۴۰ درصد از کسانی که جراحی انجام داده‌اند، اتفاق می‌افتد. کیست پیلونیدال یا کیست مویی در مردان و جوانان شیوع بیشتری دارد و احتمال عود نیز در آنها بیشتر است.
علائم کیست مویی چیست؟
کیست‌های پیلونیدال اندازه‌های مختلفی دارند و از یک کیست کوچک تا یک کیست بسیار بزرگ را شامل می‌شوند. در حالتی که کیست پیلونیدال یا کیست مویی عفونی نباشد، علائم کیست مویی را نمیتوان به راحتی پیدا کرد. اما در صورت بروز عفونت میتواند علائم زیر را ایجاد کند:
- کمر درد
- درد، قرمزی و تورم در پایین ستون فقرات در ناحیه‌ی دنبالچه
- حساسیت به لمس
- خروج چرک و خون از یک سوراخ باز در پوست
- تخلیه خون یا چرک
- بوی بد هنگام تخلیه‌ی چرک
- تب
اگر متوجه هر کدام از علائم کیست مویی شدید، به دکتر مراجعه کنید تا با بررسی ضایعه، کیست را تشخیص دهد. میتوانید برای دریافت مشاوره و رزرو نوبت جراحی کیست پیلونیدال با لیزر در کلینیک نیکان، از شماره های تماس یا واتسپ کلینیک نیکان استفاده کنید.
علت کیست مویی در زنان و مردان چیست؟
علت دقیق بروز کیست‌های پیلونیدال مشخص نیست. زمانی تصور می‌شد کیست پیلونیدال یا کیست مویی مادرزادی هستند و به علت قرار گیری سلول‌های جنینی در محل اشتباه و یا به علت تکرار تروما و ضربه (بیماری رانندگان جیپ) ایجاد می‌شوند.
اما به نظر می‌رسد بیشتر کیست‌های پیلونیدال ناشی از نفوذ موی سست به داخل پوست باشد. اصطکاک و فشار باعث برگشت مو به داخل بدن شده و عامل اصلی برای شروع التهاب است. بدن مو را به عنوان جسم خارجی شناسایی می‌کند و در برابر آن کیست ایجاد می‌کند.
افرادی که لباس‌های تنگ می‌پوشند، دوچرخه سواران، کسانی که مدت زمان طولانی می‌نشینند مانند رانندگان کامیون، افراد با آسیب و تحریک در ناحیه‌ی دنبالچه و مالش پوست در برابر پوست، افراد دارای اضافه وزن و کم‌تحرک و افرادی که موی بدن فراوانی دارند در معرض خطر بالای ابتلا به کیست پیلونیدال یا کیست مویی هستند. در موارد نادر کیست‌های پیلونیدال در قسمت‌هایی به غیر از نزدیک دنبالچه ایجاد می‌شوند.
علائم کیست مویی در زنان
به خاطر داشته‌باشید که هر کسی میتواند به این بیماری مبتلا شود. زنان هم می‌توانند کیست پیلونیدال بگیرند و در صورت ابتلا به کیست مویی باید برای درمان آن به دکتر مراجعه کنند. علائم کیست مویی که در زنان ایجاد میشود، همان علائم کیست مویی هستند که در بالاتر هم به آنها اشاره کردیم.
علائم سرطان کیست مویی و علائم کیست مویی خفیف
گاهی ممکن است که کیست مویی شما خفیف باشد و یا به کیست مویی سرطانی مبتلا شده‌باشید. از کجا این دو را می‌توان از هم تشخیص داد. حقیقت این است که باید بررسی‌های بیشتر در این رابطه انجام شوند. ممکن است که علائم کیست مویی شما مواردی مانند نکاتی که در بالاتر به آنها اشاره کردیم از خود نشان دهد و از نوع خفیف باشد. این نوع کیست معمولا به درمان خانگی پاسخ می‌دهد و سریعا بهبود پیدا می‌کند. اما کیست مویی که دایما بعد از درمان عود کند، خطرناک است و باید بررسی‌های بیشتر بر روی آن انجام شود.
برخی از علائم کیست مویی زیر، خطرناک هستند و باید برای درمان اقدامات سریع انجام دهید:
- زمانی که می‌نشینید، درد شما بیشتر میشود.
- آبسه ای ببنید که از آن چرک و خون خارج شود.
- خستگی شدید، تهوع و استفراغ و تب داشته‌باشید.
علائم کیست مویی حاد
در صورتی‌که سینوس مویی حاد و مزمن شود، میتواند علائم زیر را داشته باشد:
- احساس درد و قرمزی
- چرک و ترشح
- درد هنگام نشستن
- تب و لرز
علائم کیست مویی مزمن
بهتر است بدانید از بین بیماران کیست مویی، حدود ۴۰ درصد آنها به صورت متعدد و مزمن به این ضایعه دچار می‌شوند. اگر جز افرادی هستید که برای درمان این نوع کیست به موقع اقداماتی انجام نمی‌دهید به کیست مزمن دچار می‌شوید. شایع‌ترین علائم کیست مویی مزمن یا ثانویه، درد در ناحیه کمر است که با تخلیه چرک کمی بهتر میشود. توجه کنید که خالی شدن کیست به معنی بهبودی کامل نیست و شما باید برای درمان قطعی به جراح مراجعه کرده و با استفاده از لیزر کیست مویی آن را درمان کنید. تنها کافیست نسبت به علائم موی برگشتی آگاه بوده و به موقع برای درمان اقدام کنید.
- تحریک پوست
- برجستگی کوچک با مو در وسط صورت و گردن یا همان پاپول
- تغییر رنگ به صورت قرمز، قهوه‌ای یا بنفش
در بالا به علائم کیست مویی اشاره شد، اگر موهای زیر پوستی عفونی شود، ممکن است متوجه بزرگ‌تر شدن و دردناک شدن برآمدگی‌ها شوید. پس از آن پوسچول یا کیست مویی مزمن ایجاد میشود. در اطراف این کیست‌ها چرک را مشاهده می‌کنید و چرک‌ها منجر به زخم و اسکار میشود به این نوع کیست، سینوس پیلونیدال مزمن می‌گویند. همچنین پس از ترکیدن این نوع کیست مویی، مدتی بعد از بهبود دوباره سینوس ایجاد میشود.
چه کسانی دچار سینوس پیلونیدال می‌شوند؟
در انگلستان از هر صد هزار نفر حدود 26 نفر دچار کیست مویی مقعدی می‌شوند و در کودکان و افراد بالای 40 سال نادر و برای مردان چهار برابر زنان رخ می‌دهد (چون بیش از زنان مو دارند) یک سری عوامل نیز در ایجاد این مشکل دخیل هستند مانند:
- شغلی که نشستن زیاد از حد لازم دارد
- چاقی یا وزن زیاد
- خارش یا آسیب دیدگی دائمی محل
- کفل پر از مو
- سابقه خانوادگی
- مشکلات هورمونی
این مشکل در قدیم به “صندلی جیپ” معروف بود چون بین رانندگان جیپ های ارتش متداول بود , احتمالا به خاطر ساعت ها رانندگی و بالا و پایین جستن که منجر به خارش و جراحت جزئی و فشار به کفل ها بوده است.
علائم کیست مویی چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص کیست پیلونیدال یا علائم کیست مویی توسط پزشک از طریق معاینه‌ی فیزیکی صورت میگیرد. کیست پیلونیدال یا کیست مویی در معاینه، یک آبسه یا توده‌ی متورم در بالای شکاف باسن است که در هنگام لمس حساس و دردناک است و ممکن است دارای تخلیه چرک یا خونریزی باشد. وجود کیست در بالای خط باسن (دنبالچه)، از مهمترین علائم کیست مویی یا کیست پیلونیدال است.
اگر عفونت شدید باشد، آزمایش خون نیز باید انجام شود. معمولا برای تشخیص کیست‌های پیلونیدال، به آزمایش‌های تصویربرداری نیازی نیست.
پرسش‌هایی از قبیل آنچه در زیر آورده شده اند، می‌توانند پزشک را به تشخیص نزدیک کند:
- چه زمانی اولین بار علائم را احساس کردید؟
- آیا قبلا این مشکل را داشتید؟
- آیا تب داشتید؟
- چه داروها یا مکمل‌هایی را مصرف می‌کنید؟
روش‌های درمان کیست مویی
- اگر علائم کیست مویی وجود ندارد: درصورتیکه علائم ظاهری موجود نباشد توصیه میشود سریعا موها تراشیده و محل عاری از مو و تمیز نگهداری شود و با مصرف داروها و استفاده از روش‌های خانگی باید بیماری را کنترل و درمان کرد.
- اگر علائم کیست مویی حاد باشد: درمان با دارو و به روش خانگی به هیچ عنوان قطعی نیست و در اکثر مواقع برای کاهش عفونت و التهاب مورد استفاده قرار میگیرد. در صورت عفونت باید داروهای آنتی بیوتیک مصرف شود و برای رفع درد مسکن هایی مانند پاراسیتامول و یا آیبوپروفن تجویز می‌شوند. عمل کیست مویی و جراحی با لیزر در این مرحله احتمالی است.
در اکثر موارد عمل جراحی به عنوان درمان قطعی این عارضه شناخته می شود که شامل جراحی باز و بسته و در نوع کم تهاجمی و آسان تر جراحی با لیزر است. پزشک بیمار را از مزایا و معایب هر یک از این روش ها مطلع می کند و ما هم در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:
- عمل جراحی باز: در درمان کیست مویی با روش جراحی باز، بخشی از پوست پیرامون این عارضه با چاقو برش میخورد و عفونت خارج می شود. در این روش زخم بسته نمیشود تا بطور طبیعی التیام یابد که معمولا چندین هفته طول میکشد و باید کاملا طبق دستور پزشک از آن مراقبت شود. مزیت این روش در این است که به دلیل حذف کل بافت ملتهب و درگیر بیماری، احتمال عود مجدد بسیار کم است.
- جراحی بسته: بدین معنا است که فقط بخش سینوس یا کیست برداشته میشود. در این روش برش سینوس تقریبا بیضی شکل است و سپس دو طرف برش به هم رسانده و بخیه می خورد. مزیت این روش در صورت موفقیت این است که زخم سریع تر التیام مییابد ولی احتمال برگشت سینوس و یا عفونت محل در مقایسه با روش اول بیشتر است. البته درصورتیکه بخیه از بین کفل ها به بیرون زده شود خطرهای احتمالی کمتر خواهند بود.
- تکنیک جراحی پلاستیک: در بعضی موارد که سینوس تکراری و گسترده است برای برداشتن سینوس و پوست پیرامون جراحی پلاستیک توصیه میشود.
- جراحی کیست مویی با لیزر: در عصر حاضر به دلیل پیشرفت علم پزشکی و پیدایش روش های نوین درمانی، بیماران دیگر ملزم به تحمل مشکلات جراحی به روش های قدیمی و تحمل درد و ناراحتی های بعد از آن نیستند. بهترین درمان کیست مویی بدون جراحی و با لیزر است که در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرد. لیزر به عنوان روشی قطعی و بدون بازگشت شناخته شده و نیازی به بیهوشی یا بستری شدن در بیمارستان را نخواهد داشت.
روش درمان سینوس مویی با لیزر یا جراحی لیزر کیست مویی مزایای بی شماری در مقایسه با سایر درمان‌ها دارد که عدم ایجاد درد و خونریزی، عدم نیاز به پانسمان و همچنین کوتاه و آسان شدن دوران نقاهت از مهم ترین امتیازات این روش شمرده میشود. میتوانید برای دریافت مشاوره و رزرو نوبت جراحی کیست پیلونیدال با لیزر در تهران، از شماره های تماس یا واتسپ کلینیک نیکان استفاده کنید.
عوارض عمل نکردن کیست مویی
کیست مویی میتواند عامل درد شود و نیاز به درمان را نیاز داشته باشد. کیست پیلونیدال در صورت عدم درمان به مشکلی حاد مبدل میشود. کیست‌های پیلونیدال مزمن چنانچه در معرض عدم درمان قرار نگیرند منجر به آبسه و حفره‌های سینوسی می‌شوند. درواقع این آبسه‌ها بر اثر فشار می‌ترکند. متاسفانه اکثر سینوس‌های پیلونیدال عفونی میشود که حاوی چرک و موهای زائد هستند. این چربی‌ها و باکتری‌های روی پوست هم چنانچه به داخل حفره نفوذ نمایند، در پی آن عفونت در سینوس پیلونیدال ایجاد خواهد شد.
چگونه از بازگشت مو به پوست جلوگیری کنیم؟
- قبل از اصلاح پوست خود را با آب گرم و یک ژل شستشوی ملایم بشویید.
- سپس با استفاده از لایه بردارها میتوانید سطح پوست خود را لایه برداری کنید.
- هنگام اصلاح، تیغ را هم جهت با ناحیه رشد موها بکشید.
- ابزار اصلاح را همیشه ضدعفونی کنید.
- در صورت امکان کمتر اصلاح کنید.
- پس از اصلاح حتما پوست خود را مرطوب نگه دارید.
- بهتر است روش‌های دائمی مانند لیزر را برای حذف موهای زائد انتخاب کنید.
سوالات متداول علائم کیست مویی
آیا بوجود آمدن سوراخ بالای باسن کیست مویی است؟
احتمال اینکه هر سوراخ ریزی که بالای باسن ایجاد شود، کیست مویی باشد. چرا که این کیست‌ها در ابتدا هیچ ترشحی ندارند و در طولانی مدت چرکی می‌شوند. بنابراین باید به علائم کیست مویی دنبالچه توجه نموده و سریعا برای درمان اقدام نمود.
علائم کیست مویی چیست؟
در جواب اینکه علائم کیست مویی چیست؟ باید گفت که کیست مویی یا موی برگشتی یک سوراخ بالای شکاف باسن است که علائمی مانند درد و ناراحتی، تورم، ترشح چرک و خون، موهای بیرون زده از ضایعه و ایجاد چندین سوراخ در پوست دارد.
آیا کیست مویی می تواند واگیردار باشد؟
خیر، بیماری های مقعدی و نشیمنگاهی، واگیردار نیستند و از طریق تماس پوستی به افراد دیگر منتقل نمی شوند. علت به وجود آمدن کیست مویی، موهای زیر پوستی است که در زیر پوست باقی می مانند، پس این بیماری نمی تواند مسری باشد. از عوارض درمان نکردن کیست مویی نیز می‌توان به عفونت و درد و ناراحتی در ناحیه کیست اشاره کرد.
